De vennootschapsvormen VOF en CommV zijn niet verplicht een jaarrekening neer te leggen, tenzij de vennootschap onder haar onbeperkt aansprakelijke vennoten een of meerdere rechtspersonen telt en ze tegelijk groot is. Met andere woorden de geknipte vennootschapsvorm om de financiële cijfers te bewaren in anonimiteit.

De combinatie van de afschaffing in het WVV van een minimale inbreng in een BV-structuur en het feit dat alle vennoten in een VOF en de gecommanditeerde vennoten in een CommV onbeperkt aansprakelijkheid zijn voor alle schulden van de vennootschap, leidt niet zelden tot de omzetting van de VOF en de CommV naar een BV. Maar hoe zit dat dan met de verplichting tot neerlegging van de jaarrekening?

Concreet

Denk aan de hypothese waarbij het boekjaar eindigt per 31 december 2021 maar de vennootschap op datum van 10 februari 2022 wordt omgezet van de rechtsvorm VOF naar een BV. Dient er dan een jaarrekening te worden neergelegd? Op datum van de vaststelling van de jaarrekening door het bestuursorgaan is er sprake van een BV-structuur, maar nog niet op datum van de afsluiting van het boekjaar. Gelden hier dan nog de vennootschapsrechtelijke regels inzake neerlegging van een jaarrekening voor een VOF of ondertussen al deze die van toepassing zijn op een BV?

Het kan ook in de omgekeerde richting. Stel: een BV die afsluit per 31 december 2021 waarbij de aandeelhouders de voorkeur geven aan de anonimiteit van de cijfers en daarom de vennootschap op 15 maart 2022 omzetten van een BV naar een VOF. Op het moment van de vaststelling van de jaarrekening is er sprake van een VOF-structuur waarvoor geen verplichting tot neerlegging van een jaarrekening geldt. Maar op datum van de afsluiting van het boekjaar is de vennootschap wel nog steeds een BV.

Met andere woorden rijst de vraag…

Welke datum is relevant? Moet er worden gekeken naar de vennootschapsstructuur op het moment van de afsluiting van het boekjaar? Of is de vennootschapsvorm op het moment dat de jaarrekening wordt vastgesteld door het bestuursorgaan van belang?

Antwoord

De vennootschapsvorm op datum van de afsluiting van het boekjaar bepaalt welke vennootschapsrechtelijke regels met betrekking tot de neerlegging van de jaarrekening van toepassing zijn. Die lijn houdt de NBB dan ook aan. Is er op dat moment sprake van een VOF-structuur of neemt de vennootschap dan de vorm aan van een CommV, dan zal er voor dat boekjaar geen jaarrekening dienen te worden neergelegd ondanks een latere omzetting naar een vennootschapsvorm waarvoor er wel een verplichting geldt tot neerlegging van een jaarrekening.

En omgekeerd geldt net dezelfde redenering.

Het is niet verplicht maar wenselijk om de cijfers van het vorig boekjaar te vermelden in de eerste jaarrekening die na de wijziging van de rechtsvorm wordt neergelegd.