Naar aanleiding van een beslissing van de Tuchtcommissie, herinnert het ITAA haar leden om erover te waken de nodige onafhankelijkheid aan de dag te leggen bij de uitoefening van de beroepsactiviteiten zoals voorzien in artikel 36,37 en 48 van de ITAA-wet.
De Tuchtcommissie sprak een tuchtsanctie uit tegen een fiscaal accountant en zijn erkende vennootschap nadat deze het voorwerp uitmaakten van verschillende klachten.
Eén van de inbreuken die hierbij in het oog sprong was het gebrek aan onafhankelijkheid. De beslissing van de Tuchtcommissie wees in die optiek naar volgende clausule in de statuten van de vennootschap-cliënt:
De heer X [accountant], of ieder andere door hem aangeduide persoon, is aangesteld als lasthebber ad hoc van de vennootschap teneinde, gelden te storten, alle documenten te ondertekenen en alle formaliteiten uit te voeren die vereist zijn ten aanzien van de BTW- administratie of met het oog op de inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen. Voor de hierboven vermelde doeleinden zal de lasthebber ad hoc de bevoegdheid hebben om in naam van de vennootschap alle verbintenissen aan te gaan, alle vereiste verklaringen af te leggen, alle documenten tekenen en in het algemeen alles te doen die nodig zal zijn voor de uitvoering van het hem toevertrouwde mandaat.”
De rechtskundig assessor wees op het feit dat dergelijke clausule een probleem vormde naar de vereiste onafhankelijkheid die een fiscaal accountant aan de dag dient te leggen bij het uitvoeren van de hem toevertrouwde opdracht:
- de clausule was heel vaag geformuleerd t.a.v. de eigenlijke toevertrouwde opdracht en
- kende de clausule zeer ruime bevoegdheden toe aan de fiscaal accountant die ook instond voor de boekhoudkundige dienstverlening. Dit zou de fiscaal accountant in een positie kunnen brengen dat hij in werkelijkheid de feitelijke bestuurder van de vennootschap is. Dergelijke clausule werd ook geacht van dien aard te zijn dat elke redelijke en geïnformeerde derde de bekwaamheid van de accountant om nog objectief te kunnen handelen in vraag zou kunnen stellen (onafhankelijkheid in schijn).
De Raad van het ITAA heeft kennis genomen van deze tuchtbeslissing die zich richt op het advies en de bijstand die leden verlenen bij de administratieve organisatie van cliënten. Hoewel deze activiteiten binnen de beroepsactiviteiten vallen, mogen de bevoegdheden van de beroepsbeoefenaar niet zodanig uitgebreid zijn dat zij juridisch of feitelijk als bedrijfsleider van de cliënt kunnen worden beschouwd.
Indien een beroepsbeoefenaar beslissingen kan nemen die normaal gesproken aan de bedrijfsleider toekomen, ondermijnt dit de vereiste onafhankelijkheid die essentieel is voor de uitvoering van hun beroepsactiviteiten. Het is cruciaal dat beroepsbeoefenaars steeds handelen volgens de instructies van de cliënt bij het uitvoeren van dergelijke mandaten.
Deze beslissing benadrukt het belang van het handhaven van een duidelijke scheiding tussen de rol van de beroepsbeoefenaar en die van de bedrijfsleider om de integriteit en onafhankelijkheid van het beroep te waarborgen. De Raad wil haar leden graag informeren en eraan herinneren hoe belangrijk het is om altijd de nodige onafhankelijkheid te bewaren bij het uitoefenen van hun beroepsactiviteiten, zoals beschreven in artikel 36, 37 en 48 van de ITAA-wet.
Onafhankelijkheid kan op twee manieren worden bekeken:
1. Onafhankelijkheid van geest: Dit betekent een morele houding waarbij alleen de overwegingen die voor de toevertrouwde taak van belang zijn in aanmerking worden genomen bij de te nemen beslissingen in het kader van de uitvoering van de opdracht.
2. Onafhankelijkheid in schijn: Dit houdt in dat situaties en feiten moeten worden vermeden die omwille van hun belang een redelijke en geïnformeerde derde zouden kunnen doen twijfelen aan de objectiviteit van de beroepsbeoefenaar.
Het is essentieel om beide vormen van onafhankelijkheid te waarborgen om de integriteit en het vertrouwen in het beroep te behouden.
De Cluster Deontologie staat uiteraard tot uw beschikking mocht u hieromtrent eventuele vragen hebben of bijkomende informatie wensen en dit via mail:.
