Op 24 februari 2025 heeft de Europese Unie een zestiende pakket sancties geïmplementeerd, dat Verordening (EU) nr. 269/2014 van de Raad van 17 maart 2014 betreffende beperkende maatregelen met betrekking tot acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen, en Verordening (EU) nr. 833/2014 van de Raad van 31 juli 2014 betreffende beperkende maatregelen naar aanleiding van de acties van Rusland die de situatie in Oekraïne destabiliseren, wijzigt.

Dit sanctiepakket bestaat uit een aanpassing van de volgende verordeningen: 

•  Verordening (EU) nr. 269/2014 van de Raad van 17 maart 2014 betreffende beperkende maatregelen met betrekking tot acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen, is gewijzigd door de volgende uitvoeringsverordeningen: Uitvoeringsverordening (EU) 2025/389 en Verordening (EU) 2025/390 van de Raad van 24 februari 2025; 
• Verordening (EU) nr. 833/2014 van de Raad van 31 juli 2014 betreffende beperkende maatregelen naar aanleiding van de acties van Rusland die de situatie in Oekraïne destabiliseren, is gewijzigd door Verordening (EU) 2025/395 van de Raad van 24 februari 2025. 

De belangrijkste wijzigingen zijn als volgt :

• Het pakket richt zich op 74 extra schepen. Deze schepen maken deel uit van de schaduwvloot of dragen bij aan de levering van energie-inkomsten aan Rusland;
• De uitbreiding van de aanwijzingscriteria voor het bevriezen van tegoeden tot personen en entiteiten die eigenaar zijn van, zeggenschap hebben over, beheer voeren over of vaartuigen exploiteren die illegaal olie uit Rusland vervoeren, alsmede tot personen en entiteiten die hen ondersteunen;
• Het pakket legt gerichte exportbeperkingen op aan 53 nieuwe bedrijven, waaronder 34 buiten Rusland zijn gevestigd, die deel uitmaken van of steun verlenen aan het Russische militair-industriële complex of die sancties omzeilen.
• Dit pakket omvat 83 extra vermeldingen in Bijlage I, waaronder 48 personen en 35 entiteiten, voor individuen en entiteiten die het Russische militaire complex ondersteunen, of actief zijn in het ontduiken van sancties, in de Russische crypto-activabeurzen en in de maritieme sector;
• Er is een nieuw criterium toegevoegd voor opname in de lijst van personen en entiteiten die deel uitmaken van, steun verlenen aan of profiteren van het Russische militair-industriële complex.
   

Handelsmaatregelen

Direct verbod op de invoer van Russisch aluminium :

• Naast het bestaande verbod op de invoer van bewerkte aluminiumproducten uit Rusland, omvat het pakket een verbod op de invoer in de EU van primair aluminium uit Rusland
• Om te zorgen voor een soepele overgang voor bedrijven wordt een quotamechanisme ingevoerd, waarbij 275.000 ton, wat overeenkomt met 80% van de EU-invoer in 2024, mag worden gebruikt gedurende een periode van 12 maanden.
  Beperkingen op de uitvoer van dual use-goederen:
  Exportbeperkingen voor dual use-goederen zijn uitgebreid naar andere producten om Rusland de toegang te ontzeggen tot belangrijke technologieën die het gebruikt op het slagveld, waaronder:
• Chemische precursoren voor tweeërlei gebruik voor de productie van chloorpicrine en andere stoffen voor oproerbeheersing die door Rusland in strijd met het Verdrag inzake chemische wapens als chemische wapens worden gebruikt;
•  Software die is gekoppeld aan de computergestuurde (CNC) werktuigmachines die worden gebruikt om wapens te maken en de videogamecontrollers die door het Russische leger worden gebruikt om drones op het slagveld te besturen;
•  Chroomertsen en chroomverbindingen voor militaire toepassingen.

Beperkte afwijkingen en vrijstellingen voor bepaalde exporten van technologieën voor tweeërlei gebruik en geavanceerde technologieën, bijvoorbeeld voor medische doeleinden, zijn verduidelijkt en versterkt ter ondersteuning van de effectieve handhaving door douane- en vergunningsinstanties.

Er zijn aanvullende uitvoerbeperkingen ingevoerd voor industrieproducten, met name voor mineralen, chemicaliën, staal, glas en vuurwerk, die van bijzonder militair belang zijn.

Maatregelen i.v.m. energie
• De EU heeft besloten een totaalverbod in te stellen op de tijdelijke opslag of plaatsing onder vrije-zoneprocedures van Russische ruwe olie of petroleumproducten in EU-havens;
• Het pakket breidt het verbod op de levering van goederen, technologie en diensten voor de voltooiing van Russische LNG-projecten uit tot projecten voor ruwe olie in Rusland, zoals het Vostok-olieproject;
• Het pakket breidt het bestaande verbod op software uit om de export, levering of aankoop van software voor olie- en gasexploratie naar Rusland te beperken.
 
Maatregelen i.v.m. transport
• Het pakket breidt het vliegverbod uit tot luchtvaartmaatschappijen uit derde landen die binnenlandse vluchten in Rusland uitvoeren of die luchtvaartgoederen leveren aan Russische luchtvaartmaatschappijen of voor binnenlandse vluchten in Rusland. Als ze op de lijst staan, mogen deze maatschappijen niet naar de EU vliegen;
• Verbod op wegvervoer: het pakket voegt een amendement toe om te voorkomen dat de Russische eigendom van wegvervoersbedrijven in de EU toeneemt tot meer dan 25%, waardoor mogelijke mazen in de wetgeving voor het omzeilen van bestaande sancties worden gedicht.

Maatregelen i.v.m. infrastructuur
• Algemeen verbod op handel in bepaalde Russische infrastructuren: dit omvat twee luchthavens in Moskou (Vnukovo en Zhukovsky), vier regionale luchthavens en de Wolga-haven Astrakan en de haven Makhachkala aan de Kaspische Zee. De zeehavens van Ustluga en Primorsk aan de Baltische Zee en Novorossiysk aan de Zwarte Zee zijn ook opgenomen;
• Verbod op verlenen van constructiediensten door entiteiten gevestigd in de EU aan Rusland

Maatregelen i.v.m. de financiële sector
• De uitbreiding van de autorisatieregeling voor de vrijgave van tegoeden of een betaling, in het geval van een transactie tussen twee niet-gesanctioneerde personen of entiteiten via een gesanctioneerde tussenpersoon, naar betalingen of overmakingen vanuit een derde land of een EU-lidstaat (buiten Rusland).
• Rusland heeft een groot deel van zijn geldstromen omgeleid via kleinere banken. Het 16e pakket versterkt onze maatregelen voor de financiële sector. In het bijzonder:

•  Toevoeging van 13 financiële instellingen aan de lijst van entiteiten die onderworpen zijn aan het verbod op gespecialiseerde diensten inzake financieel berichtenverkeer;
•  Toevoeging van 3 banken waarvoor een transactieverbod geldt omdat ze het SPFS (Financial Messaging System) van de Russische centrale bank gebruiken om EU-sancties te omzeilen.;
• Uitbreiding van het handelsverbod om de EU in staat te stellen een lijst op te stellen van financiële instellingen en aanbieders van crypto-activa die betrokken zijn bij het omzeilen van het olieprijsplafond en het faciliteren van transacties met in de lijst opgenomen schepen van de schaduwvloot.

Maatregelen tegen desinformatie
• Schorsing van de uitzendactiviteiten van 8 andere media in de EU of bestemd voor de EU, gezien hun rol in de ondersteuning en rechtvaardiging van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne.